SỬ DỤNG THUỐC CHO PHỤ NỮ CÓ THAI VÀ CHO CON BÚ:

Thời kỳ mang thai: Ceftriaxon qua hàng rào nhau thai. Kinh nghiệm lâm sàng trong điều trị cho người mang thai còn hạn chế. Số liệu nghiên cứu trên động vật chưa thấy bằng chứng độc tính bào thai, tác nhân gây dị tật bẩm sinh, tác động bất lợi trên khả năng sinh sản nam nữ, sự phát triển của trẻ mới sinh hay sơ sinh và sau khi sinh. Tuy nhiên, ceftriaxon không nên dùng thuốc cho người mang thai trừ khi thật cần thiết.

• Thời kỳ cho con bú: Thuốc bài tiết qua sữa ở nồng độ thấp, cần thận trọng khi dùng thuốc cho người đang cho con bú

• TÁC ĐỘNG CỦA THUỐC KHI LÁI XE VÀ VẬN HÀNH MÁY:

• Ceftriaxon có thể gây chóng mặt nên có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe và vận hành máy.

• THẬN TRỌNG:

• Không được dùng quá liều đã nêu.
• Nếu dùng lidocain làm dung môi hòa tan thì chỉ nên dùng đường tiêm bắp.
• Trước khi bắt đầu điều trị bằng ceftriaxon, phải điều tra kỹ về tiền sử dị ứng của người bệnh với cephalosporin, penicilin hoặc thuốc khác.
• Có nguy cơ dị ứng chéo ở những người bệnh dị ứng với penicillin. Trong những trường hợp suy thận, phải thận trọng xem xét liều dùng.
• Với người bệnh bị suy giảm đáng kể cả chức năng thận và gan, liều ceftriaxon không nên vượt quá 2 g/ngày nếu không theo dõi được chặt chẽ nồng độ thuốc trong huyết tương.
• An toàn và hiệu quả của ceftriaxon trên trẻ sơ sinh và trẻ em đã được nêu trong phần Liều lượng cách dùng. Thử nghiệm in vivo và in vitro cho thấy ceftriaxon, cũng như các cephalosporin khác, có thể thay thế billirubin từ albumin. Dữ liệu lâm sàng ở trẻ sơ sinh đã xác nhận điều này. Ceftriaxon không nên dùng ở trẻ sơ sinh (đặc biệt là trẻ sinh non) vì nguy cơ tăng billirubin não.
• Trường hợp tử vong do tủa ceftriaxon – calcium ở phổi và thận ở trẻ sơ sinh dưới một tháng tuổi (trẻ sinh non và sinh đủ tháng) đã được ghi nhận. Ít nhất một trong số những trẻ em này đã điều trị với ceftriaxon và calcium ở những thời điểm khác nhau và đường tiêm khác nhau. Trong các dữ liệu khoa học hiện có, không có báo cáo xác nhận có kết tủa nội mạch ở các bệnh nhân (không phải trẻ sơ sinh) được điều trị với ceftriaxon và dung dịch chứa calcium hay các sản phẩm chứa calcium khác. Thử nghiệm in vitro chứng minh rằng trẻ sơ sinh có nguy cơ có tủa ceftriaxon–calcium cao hơn các nhóm tuổi khác.
• Ở các bệnh nhân ceftriaxon tuyệt đối không được phối trộn hay chỉ định đồng thời với bất kỳ dung dịch tiêm tĩnh mạch có chứa calcium nào, kể cả khi dùng  dây truyền dịch khác nhau hay truyền ở vị trí khác nhau. Tuy nhiên, với những bệnh nhân lớn hơn 28 ngày tuổi, có thể dùng lần lượt tuần tự ceftriaxon và dung dịch chứa calcium nếu đường truyền ở những vị trí khác nhau được sử dụng hoặc nếu đường truyền được tráng rửa giữa dịch truyền với dung dịch muối sinh lý để tránh tạo tủa.
• Ở những bệnh nhân đòi hỏi phải tiếp tục tiêm truyền dung dịch TPN chứa calcium, chuyên viên y tế có thể xem xét việc sử dụng các phương pháp điều trị thay thế không có nguy cơ tạo tủa tương tự. Nếu sử dụng ceftriaxon là cần thiết cho bệnh nhân đòi hỏi tiếp dung dịch dinh dưỡng, TPN và ceftriaxon có thể được chỉ định đồng thời, cho dù qua dây truyền dịch khác nhau ở những vị trí khác nhau. Ngoài ra, truyền dung dịch TPN có thể được ngừng lại trong thời gian ceftriaxon tiêm truyền, xem xét lại các đường dây truyền dịch giữa các dung dịch.
• Sau khi dùng liều cao hơn liều khuyến cáo, khi siêu âm túi mật có thấy các bóng mờ thường bị nhầm với sỏi mật. Các bóng mờ này là các tủa của ceftriaxon và calcium, chúng sẽ biến mất khi ngừng ceftriaxon. Hiếm khi có những phát hiện này kèm theo triệu chứng. Trong trường hợp có triệu chứng, khuyến khích điều trị không phẫu thuật. Việc tạm ngưng điều trị với ceftriaxon nên theo hướng dẫn của bác sỹ. Những bóng mờ này có thể xuất hiện ở bệnh nhân ở bất kỳ lứa tuổi nào nhưng gặp nhiều ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ – những đối tượng thường dùng liều ceftriaxon lớn hơn so với liều theo trọng lượng cơ thể. Ở trẻ em, không được dùng liều lớn hơn 80 mg/kg thể trọng vì tăng nguy cơ kết tủa trong mật. Không có bằng chứng rõ ràng về sỏi mật hay viêm túi mật cấp tính ở trẻ em dùng ceftriaxon.
• Cephalosporin có thể bám nên bề mặt màng tế bào hồng cầu và phản ứng với các kháng thể kháng trực tiếp với thuốc để sản sinh ra thử nghiệm Coombs dương tính, đôi khi xảy ra thiếu máu tán huyết nhẹ. Trong những tình huống này, có thể có đề kháng chéo với penicillin.
• Thử nghiệm máu thông thường (đếm số lượng hemoglobin, hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và sàng lọc để kéo dài thời gian prothrombin) nên được thực hiện trong khi điều trị.
• Cephalosporin có thể gây chảy máu do giảm prothrombin huyết và nên được sử dụng thận trọng ở những bệnh nhân suy gan và suy thận, bệnh nhân suy dinh dưỡng hoặc có nồng độ vitamin K thấp cũng như những bệnh nhân  điều trị lâu dài với cephalosporin – những người có nguy cơ giảm prothrombin huyết cao.
• Trong trường hợp viêm tụy, tắc mật do dùng ceftriaxon hiếm khi được báo cáo. Hầu hết các bệnh nhân có nguy cơ ứ mật và cặn bùn mật như bệnh nhân bị bệnh nặng, bệnh nhân nuôi dưỡng tĩnh mạch toàn diện. Không thể loại trừ vai trò của ceftriaxon liên quan đến kết tủa mật.
• Sự bội nhiễm với các sinh vật không nhạy cảm như (nấm men, nấm mốc) có thể xảy ra như những tác nhân kháng khuẩn khác. Một tác dụng phụ hiếm gặp là viêm ruột kết màng giả do nhiễm Clostridium trong quá trình điều trị với ceftriaxon.
• Tiêu chảy, viêm đại tràng, viêm đại tràng kết màng giả liên quan đến kháng sinh đã được ghi nhận trong quá trình sử dụng ceftriaxon. Nên ngừng sử dụng ceftriaxon và có biện pháp thích hợp nếu xảy ra tiêu chảy nặng và/ hoặc có kèm máu trong quá trình điều trị.
• Ceftriaxon nên sử dụng thận trọng ở những bệnh nhân có tiền sử bị bệnh dạ dày-ruột, đặc biệt viêm ruột.
• Mỗi gam ceftriaxon natri có chứa xấp xỉ 3,6 mmol natri. Vì vậy cần thận trọng cho bệnh nhân có chế độ kiêng muối.

• TƯƠNG TÁC THUỐC VÀ CÁC LOẠI TƯƠNG TÁC KHÁC:

• Không dùng dung môi có chứa calcium như dung dịch Ringer hay Hartmann Probenecid không ảnh hưởng độ thanh thải của ceftriaxon.
• Kháng sinh Aminoglycosid và thuốc lợi tiểu: Không có dữ liệu cho thấy sự suy giảm chức năng thận khi dùng liều cao ceftriaxon với các thuốc lợi tiểu mạnh (như furosemid). Không có bằng chứng cho thấy ceftriaxon làm tăng độc tính trên thận của aminoglycosid.
• Alcohol: Không có tác dụng tương tự disulfiram được chứng minh khi dùng alcohol sau khi sử dụng ceftriaxon.
• Kháng sinh: thử nghiệm in vitro cho thấy ceftriaxon có tính đối kháng  khi phối hợp cloramphenicol.
• Chống đông máu: Ceftriaxon có chứa chuỗi N-methylthiotriazin, nó có khả năng gây ra giảm prothrombin huyết làm tăng nguy cơ chảy máu ở những bệnh nhân điều trị với thuốc chống đông.
• Thuốc ngừa thai: Ceftriaxon có thể gây tác động xấu đến hiệu quả của thuốc hormon ngừa thai đường uống. Do đó, khuyến khích sử dụng các biện pháp ngừa thai khác trong quá trình điều trị.
• Một số tài liệu cho thấy ceftriaxon không tương thích với amsacrin, vancomycin, fluconazol và các aminoglycosid.
• Can thiệp test thử nghiệm:
• Những bệnh nhân được điều trị bằng ceftriaxon, trong một số ít trường hợp, phản ứng Coomb có thể cho kết quả dương tính giả. Ceftriaxon, cũng như các kháng sinh khác, có thể gây ra kết quả dương tính giả khi xét nghiệm cho galactose huyết. Tương tự, phương pháp không enzym như phương pháp dựa trên sự suy giảm đồng (dung dịch Benedict, dung dịch Fehling hay Clinitest) để xét nghiệm glucose trong nước tiểu cũng có thể cho dương tính giả. Vì lý do này, các phương pháp enzym nên được sử dụng để xác định glucose nước tiểu trong suốt liệu trình điều trị với ceftriaxon.

• TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN:

• Tác dụng không mong muốn thường nhẹ và ngắn hạn. Hiếm khi nặng và trong một số trường hợp gây tử vong, các phản ứng phụ đã được báo cáo ở những trẻ sinh non và đủ tháng (< 28 ngày tuổi) điều trị bằng cách tiêm ceftriaxon và calcium. Khám nghiệm tử thi nhận thấy có tủa muối ceftriaxon – calcium trong phổi và thận. Nguy cơ tạo tủa cao ở những trẻ sơ sinh vì lượng máu thấp và thời gian bán thải của ceftriaxon dài hơn so với người lớn.

• Tiêu hóa

• Thường gặp ( ≥ 1% – < 10%): Tiêu chảy (đôi khi tiêu chảy là triệu chứng của viêm ruột kết màng giả), buồn nôn, nôn, viêm dạ dày, viêm lưỡi.
• Ít gặp ( ≥ 0,01% – < 0,1%): đau bụng.

• Nhiễm khuẩn

• Sự bội nhiễm với các sinh vật không nhạy cảm như (nấm men, nấm mốc) hoặc các đề kháng khác có thể tăng. Viêm ruột kết màng giả do Clostridium difficile là một tác dụng không mong muốn hiếm khi xảy ra

• Mẫn cảm

• Ít gặp ( ≥ 0,1% – < 1%): Phát ban, ngứa, phù nề, mày đay, run, phản ứng  phản vệ (như co thắt phế quản) và viêm da dị ứng.
• Hiếm gặp ( ≥ 0,01% – < 0,1%): Sốt, run. Phản ứng kiểu phản vệ hiếm khi xảy ra.
• Rất hiếm gặp (<0,01%) trường hợp cá biệt của phản ứng có hại da nặng (hồng ban đa dạng, hội chứng Stevens Johnson và hội chứng Lyell/ hoại tử thượng bì nhiễm độc) đã được báo cáo.

• Máu và rối loạn hệ bạch huyết

• Thường gặp ( ≥ 1% – < 10%): thiếu máu, thiếu máu tan máu, giảm bạch cầu hạt, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu và bạch cầu ưa eosin. Rất hiếm gặp: Rối loạn đông máu.

• Không rõ tần suất:

• Thiếu máu tán huyết qua miễn dịch trung gian.
• Sự mất bạch cầu hạt (<500 / mm³) đã được báo cáo, chủ yếu là sau 10 ngày điều trị với tổng liều ≥ 20g.
• Đã có báo cáo về sự tán huyết gây tử vong có liên quan với ceftriaxon. Ceftriaxon hiếm khi liên quan tới sự kéo dài thời gian prothrombin, tuy nhiên, chảy máu do giảm prothrombin huyết phổ biến ở bệnh nhân suy thận hoặc suy gan, bệnh nhân bị suy dinh dưỡng hoặc những người có nồng độ vitamin K thấp và bệnh nhân được điều trị bằng ceftriaxon trong thời gian dài.

• Thần kinh trung ương

• Hiếm gặp (≥0,01% – <0,1%): đau đầu, chóng mặt, choáng váng.
• Dùng liều cao các cephalosporin, đặc biệt ở bệnh nhân suy thận, có thể dẫn đến co giật.

• Tiết niệu

• Hiếm gặp (≥ 0,01% -<0,1%): Gluco niệu, thiểu niệu, đái ra máu, tăng creatinin huyết thanh.
• Rất hiếm gặp (<0,01%): Các trường hợp có tủa trong thận đã được báo cáo, chủ yếu ở trẻ em trên 3 tuổi và người đã được điều trị bằng liều cao trong ngày (≥ 80mg / kg / ngày) hoặc tổng liều vượt quá 10g và có các yếu tố nguy cơ khác. Các nguy cơ hình thành kết tủa được tăng lên ở bệnh nhân bất động hoặc bị mất nước. Tình trạng này có thể có triệu chứng hoặc không có triệu chứng, có thể dẫn đến suy thận và vô niệu. Có thể đảo ngược sau khi ngưng ceftriaxon.
• Hoại tử ống thận có thể hiếm khi xảy ra với ceftriaxon.

• Hệ thống gan mật

• Hiếm (≥ 0,01% – <0,1%): Viêm gan và/ hoặc vàng da ứ mật, tăng men gan. Sự gia tăng thoáng qua trong các thử nghiệm chức năng gan đã được ghi nhận trong vài trường hợp.
• Siêu âm thường nhầm tủa ceftriaxon – calcium với sỏi mật. Bất thường thường được quan sát thấy ở người lớn sau khi dùng liều ≥ 2g/ ngày. Một số báo cáo cho thấy hiện tượng trên được quan sát thấy ở trẻ em với tỷ lệ > 30%.
• Ở liều ≥ 2g/ ngày, các kết tủa mật đôi khi có thể gây ra triệu chứng. Nên được xem xét điều trị triệu chứng, không cần phẫu thuật. Có bằng chứng cho thấy tủa mật biến mất khi ngừng sử dụng ceftriaxon.
• Nguy cơ kết tủa đường mật có thể tăng trong lộ trình điều trị hơn 14 ngày, suy thận, mất nước hoặc bệnh nhân đang ở chế độ nuôi dưỡng tĩnh mạch toàn diện.

• Tụy

• Rất hiếm gặp (<0,01%): Đã có báo cáo về viêm tụy dù tương quan với việc dùng ceftriaxon không được thiết lập.

• Tác động tại chỗ

• Hiếm gặp (≥0,01% – <0,1%): đau nhức tại vị trí tiêm bắp xảy ra ngay sau khi tiêm nhưng thoáng qua. Tiêm bắp không dùng lidocain gây đau.
• Viêm tĩnh mạch cục bộ hiếm khi xảy ra sau khi tiêm tĩnh mạch nhưng có thể được giảm thiểu bằng cách tiêm chậm ít nhất là 2-4 phút.

• Ảnh hưởng đến các xét nghiệm chẩn đoán

• Dùng ceftriaxon có thể gây dương tính giả với thử nghiệm Coombs, thử nghiệm galactose huyết, phương pháp không enzyme để xác định glucose niệu

• Thông báo cho Bác sĩ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc
• Quá liều và cách xử trí:

• Trong những trường hợp quá liều, buồn nôn, nôn, tiêu chảy có thể xảy ra. Không thể làm giảm nồng độ thuốc bằng thẩm phân máu hoặc thẩm phân màng bụng. Không có thuốc giải độc đặc trị, chủ yếu là điều trị triệu chứng.

• Các dấu hiệu cần lưu ý và khuyến cáo:

• Cần theo dõi triệu chứng và biểu hiện của sốc phản vệ.
• Không nên pha lẫn ceftriaxon với các dung dịch thuốc kháng khuẩn khác.
• Dây truyền hoặc bơm tiêm phải được tráng rửa cẩn thận bằng dung dịch natri clorid 0,9% giữa các lần tiêm ceftriaxon và các thuốc khác như vancomycin để tránh tạo tủa.
• Ceftriaxon không được pha với các dung dịch chứa calcium và không được pha lẫn với các aminoglycosid, amsacrin, vancomycin, fluconazol, pentamidin, clindamycin phosphat hoặc labetalol.

• Tương kỵ, tương hợp

• Theo một số tài liệu, ceftriaxon không tương hợp với amsacrin, vancomycin, fluconazol, các aminoglycosid và labetalol.
• Dung dịch chứa ceftriaxon không nên phối hợp hoặc thêm các yếu tố khác ngoại trừ những dung dịch được đề cập để hoàn nguyên lọ bột ceftriaxon.

• Đặc biệt, các dung môi chứa calcium (như dung dịch Ringer, dung dịch Hartman) thì không nên sử dụng để hoàn nguyên hoặc pha loãng dung dịch hoàn nguyên để tiêm vì có thể hình thành kết tủa. Ceftriaxon không được pha trộn hoặc sử dụng cùng lúc với các dung dịch chứa calcium khác (kể cả dung dịch tiêm truyền dinh dưỡng)